Na het boek over onze verre achtertante (?) Heleen Lambers en de dichter Jan Slauerhoff ”Een liefde die vriendschap bleef” is er nu ook een boek uitgekomen over misschien wel de beroemdste balletdanseres die Nederland ooit gehad heeft: Olga de Haas.
Olga was de dochter van Gerharda Hillegonda Lambers en Albertus Jacobus de Haas. Ze werd geboren op 9 september 1944 in Amsterdam en stierf op 1 september 1978 eveneens in Amsterdam.
Haar moeder Gerharda Hillegonda was geboren op 31 juli 1909 in Amsterdam als dochter van Gerrit Lambers en Hillegonda Ruhl. Gerrit Lambers , geboren op 9 januari 1863 te Emmen , was een neef van onze overgrootvader Gezinus Margus Lambers. Hij was namelijk de zoon van Hendrik Lambers en Aaltien Schirring. Hendrik Lambers, geboren op 4 maart 1824, was een broer van onze overgrootvader Gezinus Margus. Beide waren een zoon van Jan Lambers en Margaretha Geziena Rikkers. Onze betovergrootvader is dus de gemeenschappelijke voorvader.
OP 26 januari 2016 werd ik in het Dagblad van het Noorden verrast met een tweepagina groot verhaal over onze achter-achternicht Olga de Haas met in het midden een foto van deze indertijd prachtige verschijning. Journaliste Femke van Wiggen publiceerde deze dag een boek over Olga. Het boek heet “Olga, morgen dans ik weer”. Het is uitgegeven bij Uitgeverij de Geus en het kost € 19,95.
Net als het boek over die achtertante (?) van ons : Heleen Lambers , is het een tragische geschiedenis. Het boek werpt een licht achter de coulissen van het danspodium en vormt een aanklacht tegen de daar bestaande praktijken. Met name de voortdurende druk om een aan anorexia grenzend dieet te volgen was in feite een aanslag op zowel de geestelijk als lichamelijke gezondheid van de danseressen. “Je bent te dik. Steek je vinger maar in je keel, zeiden ze” zo verhaalt de schrijfster. Op de academie nam om de paar maanden een diëtiste met een ijzeren tang het “vet” rond haar middel op. Olga wist niet goed om te gaan met deze druk van buiten en vluchtte in het Amsterdamse nachtleven waar ze wanhopig de liefde zocht maar niet vond, maar wel de drank. Het was deze giftige cocktail die haar leven zo vroeg, ze was nog maar 33 toen ze stierf, heeft doen eindigen.
Als negentienjarige stond ze na haar promotie tot eerste soliste aan de top in het Nationaal ballet. Onze eveneens beroemde choreograaf Rudi van Dantzig noemt haar later een “onvoorstelbaar begaafd meisje”. Helaas had ze volgens de schrijfster echter een fatalistische inborst. Zelf kwam ze in aanraking met Olga toen ze zelf op de balletacademie zat , waar in de gang een grote foto van Olga hing. Haar moeder waarschuwde haar dat ze niet aan de druk om een dieet te volgen moest toegeven. “Ik wil niet dat je eindigt als Olga de Haas”, had ze haar dochter gezegd.
In de Amsterdamse Stadschouwburg hangt sinds 1980, twee jaar na haar dood, een prachtig schilderij van haar als Odette , de witte zwaan, die in het Zwanenmeer van Tsjaikofski tussen twee zwanen over het doek zweeft. De naam van dit schilderij is “ Olga de Haas, gone with the swans” hangt er als postuum eerbetoon. Jammer genoeg heb ik er geen afbeelding van kunnen vinden. Misschien dat ik er dus nog eens heen ga om er een foto van te maken.
De laatste jaren van Olga waren een hel. Meermalen werd ze opgenomen. Tot ze tenslotte in de armen van moeder Gerharda stierf, precies zoals in het ballet van Romeo en Julia.
Meer informatie over Olga de Haas is te vinden via:
http://www.lc.nl/plus/Olga-de-Haas-balanceren-op-het-randje-21122181.html
http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn5/haas
Zie ook