Herkomst en verspreiding van de familie Lambers

Inleiding

Zijn alle Lambersen familie van elkaar? Die vraag zal iedereen die de naam Lambers draagt wel eens gesteld hebben. Het is immers geen alledaagse naam. En deze bestond al  lang voor de verplichte registratie van achternamen ten behoeve van de in de Franse tijd ingevoerde burgerlijke stand in 1813. Bij die gelegenheid hebben heel veel burgers een naam gekozen. Omdat het moest. Vaak namen zij hun beroep of een verwijzing naar de plaats of streek waar zij woonden als naam. Daarom zijn de meeste mensen met een naam als Bakker of de Vries geen familie van elkaar. Met ons is dat anders. Onze naam duikt in ieder geval al in 1625 op en als we niet op een t meer of minder kijken dan kunnen we in deze weblog een verhaal over een Lamberts aantreffen dat rond 1500 speelt.

Om na te gaan of we alle Lambersen familie van elkaar zijn en dan bedoel ik niet of we van Adam en Eva afstemmen of van Karel de Grote, maar of we een gemeenschappelijke voorouder hebben van tien tot vijftien generaties terug zouden we een parenteel -dit is een overzicht van alle nakomelingen van een bepaalde voorouder- moeten hebben waar alle mensen met de achternaam Lambers van afgeleid zouden kunnen worden. 

Maar zo'n parenteel bestaat niet en het zou monnikenwerk zijn om te proberen die te maken en het zou niet lukken ook. Op dit moment beschikken we alleen over een parenteel die tot tien generaties teruggaat, zij het  (nog) niet helemaal compleet[1].

Daarmee kunnen in ieder geval een voorlopige uitspraak doen over de mate waarin de Lambersen in ons land wel of niet familie van elkaar zijn. Er bestaan namelijk ook gegevens van het totale aantal dragers van de naam Lambers in ons land.

Maar afgezien van de vraag of de Lambersen één grote familie vormen is het interessant om te weten waar de naam eigenlijk vandaan komt en in welke delen van het land de naam het meest voorkomt en ook of de naam in ons buurland Duitsland voorkomt.

De oorsprong van de naam Lambers

De oorsprong van onze naam is zodanig dat de uniciteit van onze naam niet gegarandeerd is. De naam Lambers en dat zelfde geldt ook voor de naam Lamberts is de van oorsprong zowel Franse als Germaanse jongensnaam Lambert.  In het Frans betekent dat volgens de Wikipedia-encyclopedie "helder land" en in het Germaans is het een samentrekking van "land" en "berth". Berth betekent "schitterend". De betekenis van Lambert is dan zoiets als "schitterend land" en dus analoog aan de Franse betekenis. Bedoeld zal dan wel zijn "helder of schitterend in het land". De vraag is nu of de naam Lambers of Lamberts is ontstaan doordat de voornaam achternaam is geworden. De zoon van Lambert werd Lamberts en is die vervolgens als achternaam gaan gebruiken. Daarna kan het verbasterd zijn tot Lambers.  Dat is één verklaring.

Maar er is ook nog een andere ontstaansbron. Dat is namelijk het geval dat een voornaam als zodanig wordt overgenomen als achternaam, dus zonder dat er eerst een s in de betekenis van "zoon van" aan wordt toegevoegd. Men spreekt in dan van een patroniem, wat "vadersnaam" betekent.

We hebben daar twee gevallen van ontdekt. De eerste keer dat de naam Lambers opduikt in Coevorden is zo'n geval geweest.

Er is namelijk een trouwakte van een Geesien Lambers die op 28 mei 1670 trouwde met een Herman Evers. In haar trouwacte is het als volgt omschreven:

Geesien Lambers, jdv Lambert Hinricks,  x Herman Evers, sold. Onder cap. Glinstra.

Of Geesien bij haar doop al de naam van Geesien Lambers heeft gekregen is niet duidelijk. Er kan ook een vergissing bij de trouwakte zijn gemaakt. Maar bij een trouwakte zal minder gauw een vergissing worden gemaakt dan bij een doopakte.

Met deze verwisseling van voornaam en achternaam ontstond in Coevorden de naam Lambers. Het lijkt er hier op dat Geesien de voornaam van haar vader als achternaam heeft overgenomen, waarbij dan de t door een s is vervangen. Geesien en Herman kregen een zoon Hindrick die de naam van zijn  moeder kreeg en dus Hindrick Lambers heette.

Een tweede geval van voor-en achternaamverwisseling heeft zich in het Duitse Papenburg voorgedaan in 1661. De bron is de parenteel van Poeljan(Lange)

Hier blijkt op 20 dec 1738  een Lubertus Lambers te zijn gedoopt als zoon van Lambertus Lxfcbkens , gedoopt ca 1709 in Papenburg, en Margaretha Hermsen Thxfcn

Uit dit huwelijk werden geboren:

Lubertus Lambers

Maria Lamberts

Walburgis Lambers

Kennelijk is bij Maria een vergissing begaan.

Dit betekent dat de naamhouders Lambers en Lamberts voor een gedeelte ook nog familie van elkaar zijn.

Bovenstaande praktijk noemt men het gebruik van patroniemen of vadersnamen: de voornaam van de vader wordt de achternaam van het kind. Dit gebruik verschilt per streek, wat een onderzoek extra lastig maakt, vooral als het dan niet consequent werd toegepast.

Verder kwam het vroeger veel voor dat de namen in de diverse aktes fonetisch werden opgeschreven. Een extra s of t dan wel het weglaten hiervan heeft vaak geen andere betekenis dan een interpretatie van de betreffende schrijver.

Het is echter niet te achterhalen in welke mate dit met de familienaam LAMBERS gebeurd is. Daarom kan het geen kwaad om ook te letten op het voorkomen van de naam Lamberts.

Persoonlijk heb ik ook legio keren mijn door anderen opgeschreven naam moeten corrigeren. Vaak maak ik mij daarom bekend als "Lamberts zonder "t"[2]. Mensen lijken het mooier te willen maken dan het is. Het gekke is dat volgens de Provincietelling van 1947 het aantal Lambertsen nog bijna twee keer zo groot was als het aantal Lambersen, maar dat volgens de gemeentelijke tellingen van 2007 de beide namen bijna even vaak voorkwamen. Kennelijk plant de "deftige tak" zich aanzienlijk minder snel voort.

Maar het blijft dus onduidelijk of we in een verder verleden niet toch verwanten zijn.

Verder kwam het de Graafschap Bentheim en andere delen van Duitsland bij huwelijk of hertrouwen wel voor dat namen veranderd werden. Zo kwam Robert Hofstee er bijvoorbeeld achter, toen hij niet verder kwam met de stamboom HOFSTEE (vroeger HOFSTEDE) , dat ene Bartels bij een mevrouw Hofstee was ingetrokken (boerderij) en de kinderen haar achternaam kregen.

Ook bij hertrouwen veranderden de achternamen van de nieuw geboren kinderen soms niet.

Wie öfters in den Dörfer und Bauerschaften änderten sich manchmal die Familiennamen:
ein Mann heiratete auf dem Hof ein, wo’s kein Haussohn gab, und bekam den Namen der Frau bzw. des Hofes. Oder wenn es eine Wittwe betraf, nahm der zweite und auch manchmal der dritte Ehegatte den Namen des ersten an. Die Kinder bekamen auch öfters den Namen der Mutter als Zuname. Später trugen dann diese Kinder z.B. bei der Heirat oder beim Absterben wieder des Vaters Namen; hierdurch ist es nicht immer einfach eine Ahnentafel herzustellen. Bron: Ortsfamilienbuecher.de

Het voorkomen van de naam Lambers in Duitsland

Het bovenstaande brengt ons bij het voorkomen van de naam Lambers in Duitsland. De familienaam Lambers in Duitsland blijkt tamelijk wijdverbreid in het gebied tussen Papenburg en Nordhorn en dan vooral in wat de grafschaft Bentheim heet, dus het gebied dat aan Zuid-Oost Drenthe en Twenthe grenst. Daarbuiten komt de naam Duitsland veel minder voor.

Wie op Google bijvoorbeeld de combinatie Lambers en Papenburg intikt krijgt 10 verwijzingen:

Lambers Bau gmbh in Twist, ten NO van Emlichheim

H.J.Lambers in Lingen plus adres en telefoon

Lambers aan Alte Piccardie in Osterwald (ten Westen van Lingen)

Kleine-Lambers. Deze heeft een site www.kleine-lambers.de

Lambers in Laar, net ten oosten van Gramsbergen

Lambers in Beesten, even ten oosten van Lingen

Lambers Taxi in Emlichheim

Helga u Lambers Kar Bautenschutz Lambers Borgmann in Lingen

Lambers H-G dpl ing Osterwald

Groote-Lambers in Hoogstede, even ten ZO van Emlichheim

Gerhard Lambers in Nordhorn

Er zijn ten aanzien van Duitsland echter meer zoekresultaten te verkrijgen, namelijk via de volgende linkhttp://www.yasni.de/person/lambers/lambers.htm

Deze levert 169 verschillende namen op. De hierbij meest voorkomende voornamen zijn Cathrin, Christian en Michael. De site vermeldt ook de relatieve frequentie van de naam Lambers in Duitsland. Qua rangorde komt de naam Lambers op plaats 1172 te staan. Plaatsen waar de naam Lambers relatief veel voorkomt zijn te vinden in de Grafschaft Bentheim. Zo treffen we bijvoorbeeld aan in Laar : Albert Lambers aan de Gramsbergener Strasse 13

en in Affinghausen: Anja Lambers, Birkenstrasse 7

In dit overzicht van yasni komt men trouwens van alles tegen. Zo komen we bij het aanklikken van de naam Anne Lambers op een website van Roelof Dolfin waarop vermeld staat dat Anne Lambers op woensdag 10 maart 1655 in Groningen in ondertrouw is gegaan met  Peter Cornelis.  Uit deze verbintenis zou in Helpman (bij Groningen) een Lammert zijn geboren[3]. Kortom, op deze lijst van 169 staat dus een Anne  die al zeer lang geleden is overleden en misschien zelfs nooit in Duitsland heeft gewoond. Weliswaar is de status van deze lijst niet duidelijk, maar de lijst kan wel heel wat verrassingen opleveren.

Onder Uelzen komen we een Hendrik tegen die  "um 1749" in Vriezenveen zou zijn geboren. De combinatie Lambers Uelsen levert in totaal 3000 verwijzingen op.

Zo is in Uelzen bijvoorbeeld in 1891 ook een Hanna Lambers geboren , die in 1963 in Almelo is overleden. Ook hier zien we dus migratie.

Een ander voorbeeld is Wilhelmina Lambers, geboren ca 1769 in Coevorden en overleden in Uelzen op 28 oktober 1844

In de loop der tijden is er dus veel uitwisseling geweest tussen de Grafschaft Bentheim en het Oosten van Nederland, met name tussen Zuid-Oost Drenthe en Twenthe.

Demografische uitwisseling

Die demografische uitwisseling is ook niet verwonderlijk, want de Grafschaft Bentheim is door de eeuwen heen altijd sterk op Nederland georiënteerd geweest. In sociaal-cultureel opzicht vormt het zelfs min of meer een eenheid met Nederland. 

Zo ontlenen we aan Wikipedia dat de Grafschaft, zoals het gebied meestal genoemd wordt, in cultureel opzicht sterk afwijkt van de rest van Duitsland en dat dit te maken heeft met de eeuwenlange hechte band en grote invloed van Nederland op dit gebied, zowel taalkundig als in godsdienstig opzicht. Zo was eeuwenlang , tot 1853, het Nederlands de standaardtaal van de overheid en niet het Hoogduits. Voor meer informatie wat dit betreft zie bijgevoegde link http://nl.wikipedia.org/wiki/Grafschaft_Bentheim

De dragers van de naam Lambers in Duitsland met voornamen als Hendrik Jan duiden op familieverwantschap met naamgenoten over de grens. Er zijn dan ook verscheidene gevallen van migratie te traceren, waarvan hierboven enkele voorbeelden gegeven zijn.

De hypothese is dan ook  zeer aannemelijk dat de dragers van de naam Lambers in de Grafschaft Bentheim en die in het gebied Coevorden-Hardenberg een of meer de zelfde stamvader hebben.

Toetsing van de hypothese van gemeenschappelijke stamvader (s)

Het zou mooi zijn als we deze hypothese door een parenteelstaat, die nog twee of drie generaties verder terug gaat als die we nu hebben, zouden kunnen toetsen. Maar dat vergt  heel wat veldwerk, monnikenveldwerk wellicht. Daartoe zullen we de doopregisters van de verschillende plaatsen in de Grafschaft voor zover die betrekking hebben op de periode 1650-1750 moeten langs lopen.

De in ons bezit zijnde parenteel, die uitgaat van 1720  levert overigens maar weinig meer nakomelingen op dan wanneer we onze betovergrootvader Jan, geboren op 11 augustus 1793 als parenteel zouden nemen. Dat komt omdat van de acht kinderen die de Jan van 1720 met zijn en Geesje hebben gekregen alleen zoon Jan voor thans nog levende nakomelingen zou hebben gezorgd.

Deze heeft bij Grietijn Gerrits vier kinderen gekregen, waarvan er ook maar een nakomelingen heeft gekregen. Dat was de Jan, die met Aaltien Schutstal getrouwd is en met haar vijf kinderen kreeg, waaronder dus onze betovergrootvader.

Deze betovergrootvader Jan Lambers blijkt geen ernstige nadelige gevolgen van zijn militaire avonturen te hebben overgehouden in die zin dat hij bij zijn vrouw Margaretha Rikkers acht kinderen heeft kunnen krijgen.

Die kinderen hebben hem en Margaretha vervolgens 36 kleinkinderen gebracht. De kleinkinderen hebben  vervolgens gezamenlijk voor 57 achterkleinkinderen gezorgd. Deze laatsten hebben het een beetje laten afweten want zij hebben gezamenlijk slechts 63 betachterkleinkinderen ter wereld gebracht. Ten slotte komen we dan bij de betachterachterkleinkinderen, dat zijn dus de kinderen van onszelf. Daar hebben we nog geen volledig overzicht van. Zo lang we deze parenteel nog niet geupdate hebben moeten we dus een aanname doen.

Die aanname is dat de verhouding in nakomelingen tussen onze kinderen en onszelf globaal de zelfde is als die tussen ons en onze ouders. Dat zou dan op 72 uitkomen.  Dus samen met onszelf als betachterkleinkinderen komen we dan op ruwweg 72+63=135 nakomelingen van Jan en Margaretha.  Gelukkig is het overgrote deel daarvan nu, anno 2009,  nog in leven en velen van hen zullen zelf al weer kinderen hebben.

De geografische spreiding van de Lambersen

De vraag is waar al die nakomelingen nu , na vijf, resp. zes generaties terecht gekomen zijn.

Ik heb dat geprobeerd  in kaart te brengen. Daarbij moeten we er rekening mee houden dat betovergrootvader Jan in Coevorden is geboren en dat zijn vader en grootvader daar ook geboren zijn en of gewoond hebben. Gaan we nog verder terug dan blijven we ook in Coevorden of komen in het aangrenzende Duitsland terecht. De Jan Lambers als parenteel was de overgrootvader van onze betovergrootvader en zou uit Emmelkamp afkomstig zijn, het tegenwoordige Emlichheim, dat ongeveer  10 km van Coevorden in Duitsland ligt.

afbeelding 1 Kaart van het Nederlands- Duitse grensgebied rond Coevorden en Nordhorn

Bron: Falk

De telefoongids als bron

Dank zij de KPN Telefoongids zijn in Nederland de concentraties van de familienaam Lambers te spotten. Het land is namelijk in 26 telefoonregio's verdeeld en per regio kun je het aantal Lambersen opzoeken. De KPN-gids komt iets hoger uit dan de zogenaamde Nationale Telefoongids Het resultaat staat hieronder. In volgorde zijn die telefoonregio's genoemd met de meeste vermeldingen van de naam Lambers.

1 Provincie Drenthe:   89 (waarvan in regio Emmen-Coevorden: 68)

2 Regio Noord-en Midden Limburg: 31

3 Regio Twenthe:  29

4 Regio Zwolle/Kampen:  19

5 Regio Groningen: 17

6 Regio Utrecht: 12

7 Regio Haarlem: 10

8 Regio Leiden: 9

9 Regio Alkmaar: 8

10 Regio Arnhem: 8

11 Regio Breda: 7

12 Regio '-Hertogenbosch: 6

13 Regio Amsterdam: 6

14 Regio 't Gooi: 5

15 Regio Den Haag: 5

16 Regio Amersfoort: 5

17 Regio Apeldoorn: 3

18 Regio Nijmegen: 3

19 Regio Zuid-Limburg: 3

20 Regio Rotterdam: 3

21 Regie Tilburg: 2

22 Regio Drechtsteden: 1

23 Regie Eindhoven: 1

24 Regio Zeeland: 1

25 Regio Zaanstreek Waterland: 0

26 Regio Friesland: 0

Totaal Nederland 305

Ook uit deze analyse blijkt dat het belangrijkste concentratiegebied van de familienaam Lambers het gebied Coevorden en omgeving is, zeker als we daarbij het Duitse grensgebied in de analyse betrekken.

Het hoogste scoort Klazienaveen met maar liefst 23 vermeldingen, Emmen heeft er 14 en Zwartemeer 10.

In het aangrenzende Twenthe springen Vroomshoop met 10 , Hardenberg met 7 en Den Ham met 4 vermeldingen er uit.

In totaal is het oorsprongsgebied Coevorden en wijde omgeving goed voor ongeveer een derde van alle vermeldingen van de naam Lambers in Nederland.

Een tweede concentratie van de naamsvermelding Lambers ligt in Noord-en Midden Limburg met ruim 10% van alle vermeldingen. 

Dat duidt er op dat zich hier ook een stamvader bevonden heeft.

De dekkingsgraad van de vermelde telefoonaansluitingen

In totaal geeft de KPN-Telefoongids voor heel Nederland 305 vermeldingen van de naam Lambers op. Dat is niet erg veel op een bevolking 16,5 mln met 7,24 miljoen huishoudingen.

Maar de telefoongids geeft ook geen volledig beeld van het aantal huishoudingen in ons land die de naam Lambers voeren.   

Dat is een van de gevolgen van de privatisering van de PTT. Het telefoonboek van vroeger was een soort bijbel. Maar dat is dank zij de privatisering, de opkomst van gsm en de toenemende aandacht voor privacy allang niet meer het geval.

Volgens een klein onderzoekje van mij naar de verhouding tussen het aantal huishoudingen en het aantal in de telefoongids vermelde aansluitingen bij twee gekozen plaatsen Assen en Peize blijkt de dekkingsgraad van de telefoongids ergens rond de 80% te zweven. Peize kwam op 93% en Assen op 75%. In grotere plaatsen wonen blijkbaar meer mensen die ofwel geen vaste aansluiting meer hebben, een geheim nummer hebben of om andere reden niet in de telefoongids staan.

Als de telefoongids voor heel Nederland dus 305 particuliere aansluitingen met de naam Lambers aangeeft dan is volgens dit summiere dekkingsonderzoekje het werkelijke aantal Lambersen met telefoon dus ongeveer 380.

Hierboven hebben we 136 nakomelingen van onze betovergrootvader Jan in de vijfde en zesde generatie geteld. Op een totaal aantal Lambersen van 380 in Nederland zou dit ruim een derde zijn. Maar er zijn nog wel enkele correcties nodig.

In de eerste plaats moeten we rekening houden met de nazaten die de naam Lambers niet meer dragen. Daarom hebben we in de parenteel de verhouding tussen het aantal nakomelingen met de naam Lambers en met een andere naam onderzocht.  Van 63 betachterkleinkinderen blijken er 37 de naam Lambers te voeren, dat is bijna 60%.

Intussen zijn de kinderen van ons betachterkleinkinderen van Jan Lambers en Margaretha Geziena Rikkers bijna allemaal het huis uit en die hebben in beginsel ook allemaal een telefoonaansluiting. We hebben echter geen betrouwbaar overzicht van het aantal betachterachterkleinkinderen met de naam Lambers. Wel van die van mijn eigen tak, die van Jan Hinderikus Lambers en Maria Gebina de Boer. Deze hebben 19 kleinkinderen gekregen en die hebben met elkaar weer 31 kinderen gekregen. Dat levert een reproductiegraad van 1,63 op, wat behoorlijk beneden dat van de Nederlandse bevolking ligt, maar dat is een ander verhaal. Als we die zelfde factor nu loslaten op het gevonden aantal van in totaal 63 betachterkleinkinderen dan zouden er dus 1,63 x 63 = 103 betachterachterkleinkinderen zijn. Als daarvan ook ongeveer 60% de naam Lambers dragen dan komen we op een totaal van 62.

Tellen we die op bij de 37 betachterkleinkinderen met de naam Lambers dan komt het totaal op nagenoeg 100 uit. Daarmee zouden de nakomelingen  van betovergrootvader Jan dus goed zijn voor meer dan een kwart van alle Lambersen in ons land. Dit percentage moet echter ook nog worden gecorrigeerd voor het aantal Lambersen dat in het buitenland woont en die dus in Nederland geen telefoonaansluiting hebben. Dat zijn er echter niet zo veel.

Samenvattend, om te bepalen of alle Lambersen familie van elkaar zijn moeten we nog ongeveer driekwart van de Lambersen met telefoon kunnen toewijzen. We kunnen proberen dat te doen door naar eerdere voorouders terug te gaan. Nemen we de parenteelstaat  van Jan Lambers (en Geesje Gerrits) dan komen er zoals eerder opgemerkt niet veel nakomelingen met de naam Lambers bij.  Er zouden slechts 6 betachterkleinkinderen met de naam Hille Ris Lambers zijn en hoeveel kinderen die hebben met de zelfde naam is ons niet bekend.

Als voor hen de zelfde reproduktiegraad geldt als voor de Lambers' tak dan komen we op 10 en als daarvan ook weer 60% de naam Hille Ris Lambers behoudt dan komen we in totaal op 12 mensen met de naam Hille Ris Lambers, die ook niet allemaal in Nederland wonen. In de telefoongids komen er ook maar 6 voor.[4]

Samen met de achternamen Lambers die bewezen afstammeling zijn komen we dus op 112.

De overige takken van de stamvader en moeder zijn allemaal, volgens de zelfde parenteelstaat van Paul uitgestorven. Dat  betekent dat we minder dan een derde van alle Lambersen kunnen toewijzen aan genoemde stamvader- en moeder.

Maar  de lijn van deze stamvader gaat nog verder terug. Er zijn nog drie generaties te gaan tot de Geesien Lambers die in 1670 met Herman Evers trouwde. We kunnen alleen haar niet tot stammoeder benoemen omdat we over te weinig doopacten beschikken om de parenteel tot haar uit te breiden. We moeten tot nu toe nog te veel gissen. Misschien dat onderzoek van de doopregisters in de Grafschaft Bentheim ons echter een stuk verder kunnen brengen. Immers we hebben al kunnen vaststellen dat er veel uitwisseling met dit gebied is geweest. Daarmee zouden we mogelijk veel meer Lambersen in bijvoorbeeld Klazienaveen, Emmen en omgeving kunnen thuisbrengen dan nu uit de parenteelstaat zijn af te leiden. 

Het Nederlandse familienamenoverzicht van het Meertensinstituut

Een veel beter overzicht van de verspreiding van personen met de naam Lambers geeft  het Meertensinstituut. Deze instelling verzamelt de opgaven van de gemeente in ons land van personen met een bepaalde familienaam en bundelt deze dan voor het gehele land. Op de kaart van Nederland kun je dan zo zien hoeveel Lambersen er in een bepaalde gemeente wonen.

Dit hebben wij voor onze familienaam gedaan en dan komen wij op 930 namen.

Het verschil met het overzicht van telefoonaansluitingen is dat de telefoonaansluitingen een indicatie zijn voor het aantal gezinshuishoudingen en dat de gemeentelijke opgaven het totale aantal personen met de naam Lambers aangeven. Daarom geeft de gemeentelijke opgave natuurlijk een veel groter aantal namen dan het telefoonboek.

Interessant is dat we uit de cijfers van het Meertensinstituut ook kunnen opmaken of onze familie in aantal meer of minder dan evenredig met de totale Nederlandse bevolking is toegenomen. Dit is omdat er twee tellingen gepubliceerd zijn. De eerste is een provinciale telling uit 1947 en de tweede is de gemeentelijke telling van 2007.

Als we die twee vergelijken dan blijkt dat de totale Nederlandse bevolking van 1947 tot 2007 is toegenomen van 9,5 miljoen tot 16,0 miljoen. Dat is met 68,4%.

Hoe heeft de familie Lambers het nu gedaan? Nou , die is behoorlijk bezig geweest zo blijkt uit de cijfers. Het aantal mensen met de naam Lambers zou van 504 in 1947 toegenomen zijn tot 930 in 2007. Dat is een groei van maar liefst 84,5%.

Dat is over de twee generaties die de periode tussen 1947 en 2007 bestrijkt een grote groei. Je kunt dan uitrekenen hoeveel kinderen gemiddeld per mannelijke naamhouder geboren moeten zijn. Een leuke rekensom voor sommigen van ons. 

Het is wel opvallend dat onze familie zich relatief sneller verbreidt dan gemiddeld, terwijl dat voorheen juist tegenovergesteld lijkt te zijn geweest. Ook dat moeten we nog eens uitzoeken.

Dat lijkt echter niet te gelden voor onze tak. Maar mogelijk wel voor twee andere stammen met de naam Lambers. Zo is er een stam in de gemeente Emmen die volgens Paul Lambers katholiek is en vooral in de eerste dertig jaar na de oorlog wilde men in die kring nog niet weten van geboortenbeperking.  Vermoedelijk geldt dat ook voor de Brabantse stam van rond Weert.

Het relatief grote aandeel van deze twee katholieke Lambers stammen zou dus een verklaring kunnen vormen voor de relatief grotere toename van het aantal Lambersen in Nederland dan van de gehele  Nederlandse bevolking.

In onderstaande figuur zien we de verdeling van het aantal personen met de naam Lambers in Nederland. Hoe donkerder het gemeentelijk gebied is gekleurd des te groter is de concentratie Lambersen.  Duidelijk is te zien dat de grootste concentratie voorkomt in het oostelijke grensgebied tussen Overijssel en Drenthe.

Figuur 2 Woonplaats van de Lambersen in Nederland[5]

Wat is nu het aandeel van onze tak van de familie?

Om het aandeel Lambersen van onze tak te kunnen bepalen moeten we de parenteelstaat die Paul gemaakt heeft updaten tot alle in 2007 in leven zijnde Lambersen. Dat is nog een aardige klus. Misschien dat ons aandeel de laatste dertig jaar iets is afgenomen en zijn nu globaal een kwart van alle Lambersen in ons land familie van  ons.

Vroegere concentratiegebieden van de naam Lambers

Bij ons onderzoek  zij wij er ook op gestuit dat reeds halverweg de 18^e eeuw een vrij grote concentratie van de naam Lambers voorkwam in wat toen het kwartier van Vollenhove werd genoemd. Dit omvatte Steenwijk en omstreken. In 1748 is hier een Volkstelling gehouden.

De hierbij door ons gescreende plaatsen zijn Steenwijk stad en de diverse Schoutambten rondom, zoals Ysveer, Onna, Zuidveen Oosterkluft-Westerkluft en 't Verlaath, Steenwijkerwold Oosterkluft en Westerkluft, Nederland en Scheerwolde, Steenwijk Muggenbeeth

In Steenwijk stad kwam de naam Lambers niet voor, maar in de buitengebieden des te meer. Hier kwam 15 keer de naam Lambers voor, d.w.z. er waren 15 adressen waar een Lambers woonde. Het ging hierbij in totaal om een kleine 500 adressen.

Gaan we nog verder terug dan zijn in dit gebied de doopregisters van verscheidene plaatsen gedigitaliseerd door Huib Gaal. In de doopregisters van 1666 tot 1814 van Steenwijk komen we verscheidene keren een Lambers tegen:

1744 Klaas, zoon van Jacob Lambers en Roelofje Klasen

1765 Lambert, zoon van Evert Lucas en Vrouwgje Lambers

1767 Lucas, zoon van Evert Lucas en Vrouwgje Lambers

1755 Lambers, zoon van Hendrik Jans en Albertjen Lambers NB van Kallenkote

1803 Lambert, zoon van Jan Jansen en Grietjen Lambers

1806 Lambert , zoon van Jan Jansen en Grietjen Lambers

Mogelijk, maar niet waarschijnlijk is dat de lambersen in dit gebied een connectie hebben met de Jan Lamberts , die al in 1498 in Meppel zou hebben gewoond en waarover een verhaal de ronde doet: Een schamel man, Jan Lamberts, vroeg de bisschop om hulp

Maar waar zijn ze allemaal gebleven?

Uiteraard zijn de hier boven genoemde Lambersen allemaal op het kerkhof of in het knekelhuis terecht gekomen. Maar het lijkt of ze in het geheel geen nakomelingen in de streek hebben achter gelaten. Wie anno 2009 de naam Lambers in de Nationale Telefoongids opzoekt komt in de regio Zwolle in totaal 22 dragers van de naam Lambers tegen, maar die bevinden zich bijna allemaal in de stad Zwolle of in Hardenberg en omgeving. In de subregio Steenwijk staat geen enkele drager van de naam Lambers in het telefoonboek.  Terwijl er ruim twee honderd jaar geleden relatief veel Lambersen in die contreien voorkwamen, zoals we gezien hebben. Mogelijk zijn er een aantal van in Zwolle terecht gekomen. Van emigratie naar Friesland is in ieder geval geen sprake geweest , want in de telefoonregio Friesland komt de naam Lambers in het geheel niet voor.

Andere Lambersen

Rond 1625 zou in Ham in Noord Brabant  een Jan Lambers zijn geboren. Hij werd van beroep wever en trouwde met Margarita Theodori Breugelensis op zondag 10 december 1656 te Erp. Rooms Katholiek.

Daarvan zijn 37 nakomelingen bekend in 12 generaties.

Volgens de Nationale telefoongids is de naam Lambers tegenwoordig in Brabant toch maar matig vertegenwoordigd. De regio Den Bosch, waartoe Erp toe behoort, telt 6 dragers van de naam Lambers op. Heel Brabant komt op 16. Op het totaal van 380 telefoonaansluitingen is dat ongeveer 4%.

Volgens de "Nederlandse familienamenbank" van het Meertensinstituut zou het om ruim 6% van het aantal naamdragers gaan. Dat zou met elkaar te rijmen zijn als de gemiddelde gezinsgrootte wat groter is dan gemiddeld.

Conclusies

Uit al het gedane spitwerk zijn de volgende resultaten naar boven  gekomen.

1 De naam Lambers komt al vroeg in de 17 e eeuw voor en als men niet op een t meer of minder kijkt, wat men vroeger niet deed, al in het begin van de 16^e eeuw.

2 Er zijn naar alle waarschijnlijkheid meerdere stamvaders, wat waarschijnlijk verband houdt met de oorsprong van de naam, die feitelijk een patroniem is, een afgeleide van een jongensnaam.   

3 De stamvader van onze familie komt uit het grensgebied rond Coevorden.

4 De grootste concentratie Lambersen in Nederland bevindt zich in het oosten van het land rond de Drents-Overijsselsche grens en in de Grafschaft Bentheim

5 Volgens een voorlopige indicatieve schatting behoren ongeveer een kwart van alle 930 Lambersen in Nederland (stand 2007) traceerbaar tot onze familie

Bronnen