Een glinsterende parel aan het snoer van Drentse beken
De benedenloop van de Drentse Aa
Hiermee doel ik op het deel van de Drentse Aa vanaf de brug in de weg Glimmen-De Punt tot het punt waar de hernieuwde Drentse Aa definitief in het Hoornse Diep verdwijnt. Dit traject is in drie stukken te verdelen.
1e Het eerste stuk vanaf de Punt tot aan het punt waar de Drentse Aa het Noord-Willemskanaal in gaat. Dat is bij de Witte Molen, vlak naast de A28.
2e Het stuk vanaf de Witte Molen tot en met de inlaat in het Noord-Willemskanaal, vlak bij bij de afslag Glimmen-Paterswolde op de A28.
3e Het stukje langs de Hoornse Dijk, dat min of meer parallel loopt langs het Noord-Willemskanaal.
1e Het deeltraject De Punt-Glimmen
Vanaf de brug in de provinciale weg van de Punt naar Glimmen heb je een mooi uitzicht op de Drentse Aa, zowel in zuidelijke als in noordelijke richting. De route langs de Drentse Aa tot de provinciale weg Vries naar Zuidlaren is al verkend en zal nog in dit blog worden opgenomen.
Het bezwaar van het traject in noordelijke richting waar het hier om gaat is dat de Drentse Aa hier niet benaderbaar is. Je kunt er alleen vanaf het fietspad naast de A28 tot op enige afstand bij komen. Men heeft hier namelijk bewust een wetland gecreëerd. Daarom ben je hier tamelijk snel uitgefotografeerd. Wel interessant is het eindpunt van dit traject, bij de Witte Molen.
Deze werd in 1892 gebouwd en diende om de Lappenvoortpolder en de Oosterlandpolder droog te houden. Overigens zou ik wel eens willen weten waar de naam Lappenvoort vandaan komt.
2e Traject Witte Molen tot en met de inlaat in het Noord-Willemskanaal
Toen in 1861 het Noord-Willemskanaal gegraven werd betekende dat het einde van de Drentse Aa, want aan de andere kant van het kanaal werd het riviertje afgedamd. De bedding raakte dus onbewaterd en was na geruime tijd nauwelijks meer in het landschap terug te vinden. Het landschap hier omvat twee polders: de zuidelijk gelegen Lappenvoortpolder en ten noorden daarvan de Oosterlandpolder. Beide polders zijn momenteel aangewezen als waterbergingsgebied.
Het zijn dus laag gelegen landen en veel meer dan gras en wat licht struikgewas kan er dan ook niet gedijen. Daarmee is dit stroomgebied van de Drentse Aa opnieuw heel anders dan de gebieden die wij in de bovenloop doorkruist hebben. Zwaar geboomte zoals bijvoorbeeld aan en rond het Amerdiep komt hier dus niet voor.
Dit traject kun je het beste bij de brug over het Noord-Willemskanaal beginnen. Je loopt dan een stukje parallel het Noord-Willemskanaal tot je tegenover de Witte Molen staat. Daar gaat een duiker onder de wal door en komt de Drentse Aa de polder binnen.
De route is goed te volgen op het kaartje dat vanaf de site van http://www.drentscheaa.nl/documents/home.xml?lang=nl desgewenst kan worden gedownload.
De Witte Molen langs de A28 bij Glimmen
Een duiker voert de Drentse Aa onder het Noord-Willemskanaal
Bij de inlaat van de Drentse Aa in de Lappenvoortpolder
Hier vloeit de Drentse Aa de Lappenvoortpolder in
Het meest opvallende tijdens onze fotoverkenning van de hier genoemde polders, die in mei 2010 is uitgevoerd, waren de enorme aantallen dieren. Vooral in mei vormen dit land en zijn bewoners een lust voor het oog.
Talloze paarden en hun veulens, schapen met hun lammeren, maar bovenal onze vliegende vrienden tonen zich. En allen doen zich te goed aan het malse groen dat in deze tijd van het jaar in allerlei variaties en kleurtinten de grond uit spuit.
Tot voor een jaar of vijf geleden was het gebied nog nauwelijks toegankelijk. Maar met het herstel van de oude bedding van de Drentse Aa is dat een stuk beter geworden.
Jammer genoeg ontbreekt er nog een voetpad langs de herstelde bedding. Maar misschien zou dat ook wel te veel liefhebbers trekken. Het gaat hier om een tamelijk kwetsbaar natuurgebied.
Afgezien daarvan willen de echte liefhebbers de natuur eigenlijk voor zich alleen.
Drentse Aa met op de achtergrond landgoed Vosbergen
De herstelde Drentse Aa in de Lappenvoortpolder
lenteboden in de naastgelegen polder Oosterland
Heel veel weidevogels in deLappenvoortpolder
vooral veel ganzen in de Lappenvoortpolder
Vosbergen
Op de achtergrond zie je het hogere groen van het landgoed Vosbergen. Dit is op zichzelf zeker een omweg waard.
Vosbergen is aangelegd op een overblijfsel van de een na laatste ijstijd. Dat verklaart dat het terrein lichtelijk geaccidenteerd is. Vosbergen is namelijk, net als een aantal andere landgoederen en buiten Eelde gelegen op de oostelijke helling van de
Tynaarlo-rug (een door de ijstijd gevormde in noord-zuid richting lopende zandrug, parallel aan de Hondsrug) Door de hoogteverschillen is het een qua begroeiing zeer rijk geschakeerd gebied, waarin het voor de rijkere inwoners goed toeven was. Ik heb dan ook een specifieke collectie foto’s aan Vosbergen en haar buitens gewijd. Een speciale wandelroute voert langs de fraaiste exemplaren. Die route voert onvermijdelijk ook langs een alleraardigst museum, Museum Vosbergen genaamd. Dit museum is gewijd aan muziekinstrumenten. De bevlogen beheerder geeft er geregeld bezielde rondleidingen en demonstraties. Desgewenst is het museum ook voor gezelschappen af te huren en kan er eventueel een muzikaal gezelschap iets ten gehore brengen.
Een heel andere gebied treft men iets verder stroomafwaarts langs de Drentse Aa aan. Men passeert dan het zogenaamde Frieschenveen. Kennelijk vormde Vosbergen het einde van de Tynaarlo-rug. Want het meertje Frieschenveen, men spreekt ook wel van plas, was vroeger laagveen. Het laagveen in dit gebied is rond 1740 afgegraven en omdat overal waar men laagveen afgraaft water ontstaat, zijn het Frieschenveen en het Paterswoldsemeer ontstaan. Het Domela Nieuwenhuis wandelpad ( dat loopt van Haren tot Steenwijk) loopt er tussendoor."
lammetjes langs de Drentse Aa
De elzen van vroeger stonden er nog
voetbrug over de Drentse Aa
Wijdse vergezichten naar het Frieschenveen
sloot die naar het Frieschenveen voert
Op een gegeven moment gaat de Lappenvooertpolder over in wat de Oosterlandpolder genoemd wordt. Dit is de polder die aan de noordzijde begrensd wordt door de Meerweg.
klein grut in de Drentse Aa
Ten slotte komen we aan op het dijkje dat voert van de sloot vanaf het Friescheveen naar café Frieschenveen. Hierover werd tijdens de veenontginning de turf afgevoerd naar de Drentse Aa.
Drentse Aa op weg naar café Frieschenveen
We lopen vervolgens vanaf café het Frieschenveen langs de herstelde Drentse Aa naar het Noord-Willemskanaal, waar de Drentse Aa in uitstroomt. Daar liggen half in het lover verscholen enkele woonboten.
Meer informatie over het gebied
http://www.natuurmonumenten.nl/sites/default/files/Brochure%20Lappenvoort%20LOWRES_0.PDF
3e Het traject over de Hoornsche Dijk
Dit wandeltraject beslaat het stukje vanaf de Meerweg bij Haren over de het Hoornsche Dijk richting Groningen. Deze dijk verloopt tussen de vroegere Drentse Aa en het Paterswoldse Meer.
Het Paterswoldsemeer is vooral een recreatiemeer terwijl het Frieschenveen in de eerste plaats een natuurgebied is, ondanks dat het een tijdlang als vuilnisbelt van de gemeente Groningen heeft gefungeerd. Het Frieschenveen heeft ook een vogelkijkhut.
Het Frieschenveen is voor de natuurliefhebbers in Noord-Drenthe een van de meest geliefde toevluchtsoorden, vooral nu de verbinding met het beekdal van de herstelde Drentse Aa tot stand gebracht is.
Desgewenst kan men een forse tippel maken langs zowel de Drentse Aa, Vosbergen en het Frieschenveen en weer terug.
Dit 3e traject is onderdeel van het bekende Pieterpad. Nu de oude Drentse Aa hersteld is zou er iets voor te zeggen zijn het bestaande Pieterpad te verleggen en dit voortaan ook langs de herstelde Drentse Aa te laten lopen.
Vanaf de Hoornsche dijkje heb je een fraai uitzicht op het Paterswoldsemeer en het daarachter gelegen Hoornse Meer. Speciaal als in de lente het fluitekruid bloeit is het een erg fleurig weggetje. Vooral de krommingen en de daaraan gelegen kleine behuizingen bieden dan mooie gezichten. Het is maar een kort stukje voor de oude arm van de Drentse Aa weer het Hoornse diep opzoekt. Ik schat 2000-2500 meter.
aan de andere kant van de Meerweg , de Hoornse Dijk op
langs het begin van de Hoornse Dijk
vanaf de Hoornse Dijk
fietspad op de Hoornse Dijk
in de verte lokt het Paterswoldse Meer
slootje lopend naar "Mannenwiek"
De Drentse Aa, die hier stilstaand water vormt, heeft hier rijk begroeide oevers
verscholen stulp langs de dijk
kromming in dijk en Drentse Aa
doorkijkje naar de molen aan het Paterswoldse Meer
terecht onderdeel van het Pieterpad
voortzetting van de Hoornse Dijk
Man en vrouw, zij fietsten samen
zware elzen langs de Drentse Aa
molen tegen het zwerk boven het Paterswoldse Meer
fluitekruid langs de Hoornse Dijk
EINDE